Czym powinien kierować się biegły, badając sprawozdanie finansowe?

Ogólne cele niezależnego biegłego rewidenta oraz sposób przeprowadzania badania sprawozdań finansowych zostały uregulowane w Krajowym Standardzie Badania 200, stanowiącym załącznik do uchwały Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z 5 marca 2018 r. Dokument ten wyznacza podstawowe zasady pracy biegłego rewidenta. Co należy na ten temat wiedzieć?

Cele badania sprawozdań finansowych

Celem badania sprawozdań finansowych jest zwiększenie zaufania osób trzecich do tych dokumentów. W momencie, gdy są one weryfikowane przez niezależny, bezstronny, a jednocześnie wykwalifikowany podmiot, nabierają one waloru rzetelności i kompletności. Zadaniem biegłego rewidenta jest sprawdzenie, czy przedłożony dokument nie zawiera błędów i niejasności, czy posiada wszystkie, podstawowe elementy oraz czy został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Wymogi etyczne

Podstawowe zasady, jakie powinny przyświecać biegłym rewidentom przy badaniu sprawozdań finansowych, wynikają przede wszystkim z wymogów etycznych. Te z kolei zostały uregulowane w Kodeksie etyki zawodowych księgowych IFAC. Dokument ten określa fundamentalne cechy etyki zawodowej, takie jak uczciwość, obiektywizm, odpowiednie kompetencje zawodowej i należyta staranność, zachowanie tajemnicy, profesjonalna postawa oraz niezależność. Dodatkowo, szczegółowa część Kodeksu opisuje konkretne sytuacje, z którymi biegły rewident może spotkać się na swojej drodze zawodowej. W obrębie zasad etycznych szczególnie dużo miejsca poświęca się zagadnieniu niezależności. Należy ją bowiem rozumieć dwojako – jako niezależność umysłu oraz niezależność zewnętrzną. Dzięki tej właściwości biegły rewident ma zdolność do wyrażenia opinii, na którą nie mają wpływu żadne czynniki zewnętrzne.

Zawodowy sceptycyzm

Poza tym biegłego musi cechować tak zwany zawodowy sceptycyzm. Zagadnienie to obejmuje w szczególności wyczulenie na wzajemną sprzeczność zebranych dowodów badania, informacje podważające wiarygodność dokumentów oraz odpowiedzi na pytania, wykorzystywanych jako dowód badania, warunki mogące wskazywać na możliwość oszustwa, a także okoliczności wskazujące na potrzebę przeprowadzenia dodatkowych procedur badania. Dzięki zawodowemu sceptycyzmowi biegły rewident ma szansę uniknąć przeoczenia nietypowych okoliczności, nadmiernego generalizowania przy wyciąganiu wniosków na podstawie dokonanych obserwacji oraz stosowania nieodpowiednich założeń przy ustalaniu rodzaju, rozłożenia w czasie i zakresu procedur badania. Ogólnie rzecz ujmując, biegły rewident uznaje zatem otrzymane zapisy i dokumenty za prawdziwe, dopóki nie będzie miał podstaw, by sądzić inaczej. Na każdym etapie badania musi jednak zachować czujność.

Zawodowy osąd

Zgodnie z Krajowymi Standardami Badania biegły rewident musi także kierować się zawodowym osądem. To znaczy planując i przeprowadzając badanie sprawozdań finansowych, wyraża swoje zawodowe, a nie prywatne osądy. Ta cecha jest szczególnie istotna przy podejmowaniu decyzji, dotyczących istotności i ryzyka badania, rodzaju, czasu przeprowadzania i zakresu procedur badania, oceny czy uzyskano wystarczające dowody badania, a także wyciąganiu wniosków w oparciu o uzyskane dowody. Biegły rewident powinien zatem legitymować się odpowiednią wiedzą, wyszkoleniem i doświadczeniem, a każdy formułowany wniosek powinien mieć oparcie w zgromadzonych dowodach.

Odpowiednie dowody

Finalnie biegły rewident jest zobowiązany do kompletowania dowodów w celu zmniejszenia ryzyka do możliwego do zaakceptowania poziomu. Zbierając dowody biegły rewident jest zobowiązany do zapewnienia ich wystarczalności (odpowiedniej liczby) i odpowiedniości (odpowiedniej jakości – wiarygodności i przydatności). Dowody pozyskuje się w szczególności na podstawie obowiązujących procedur badania, w oparciu o zidentyfikowane mechanizmy kontroli wewnętrznej oraz dowody księgowe i inne dokumenty. Jednak możliwe jest skorzystanie także z innych źródeł, takich jak poprzednio dokonane badania (o ile od czasu poprzedniego badania nie zaszły w obrębie badanej jednostki istotne zmiany).

Specjaliści Kancelarii Magnet

Wskazane wyżej zasady do podstawa działania specjalistów Kancelarii Magnet. Dzięki tym regułom możemy sporządzać rzetelne, kompleksowe i w pełni profesjonalne opinie, realizowane w wyniku badania sprawozdania finansowego. Kancelaria Magnet świadczy usługi, związane nie tylko z samymi sprawozdaniami, ale również z zakresu szeroko rozumianego doradztwa finansowego i podatkowego. Zapraszamy do kontaktu!