Spółka z o.o. czy jednoosobowa działalność gospodarcza? Wielu polskich przedsiębiorców, prowadząc działalność gospodarczą lub będąc w trakcie jej zakładania, zastanawia się nad wyborem jak najlepszej formy prawnej dla swojej firmy. Z reguły dylemat dotyczy dokonania decyzji – spółka z o.o. czy jednoosobowa działalność gospodarcza. Która z tych opcji będzie korzystniejsza?
Jednoosobowa działalność gospodarcza – podstawowe informacje
Zgodnie z definicją ustawową działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. To najprostsza, przewidziana w polskim systemie prawnym, forma posiadania własnej firmy. Jednoosobową działalność rejestruje się w Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej. Założenie firmy jest absolutnie darmowe. W dodatku wszystkie formalności można załatwić w sposób zdalny, o ile posiadamy profil zaufany (konto ePUAP). Nie ma konieczności wnoszenia jakiegokolwiek kapitału na start. Dla jednoosobowej działalności gospodarczej przewidziano nadto różne możliwości opodatkowania – w tym opodatkowanie na zasadach ogólnych, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz karta podatkowa. W tej formie działalności istnieje obowiązek rozliczania składek ZUS. Przez pierwszy okres prowadzenia firmy, przedsiębiorcy mogą jednak skorzystać z preferencyjnych stawek. Nie ma rozróżnienia między majątkiem firmy a majątkiem własnym właściciela, dlatego za zobowiązania przedsiębiorstwa właściciel odpowiada całym swoim osobistym majątkiem.
Spółka z o.o. – podstawowe informacje
Z kolei konstrukcja spółki z o.o. została uregulowana w Kodeksie spółek handlowych. Jest to podmiot tworzony przez jedną lub więcej osób. Tworząc spółkę, wnosi się kapitał zakładowy o minimalnej wartości 5.000 zł. Wspólnicy posiadają udziały o równej lub nierównej wartości nominalnej. Powołanie przedsiębiorstwa w tej formie jest nieco bardziej skomplikowane, niż przy działalności jednoosobowej. Należy dopełnić szeregu różnych formalności, a wpis do rejestru nie jest darmowy – w najtańszej formie, czyli rejestracji drogą elektroniczną, opłata wynosi 350 zł. Spółka z o.o. musi nadto posiadać określone przepisami organy, w tym najistotniejszy – zarząd spółki. W odróżnieniu od jednoosobowej działalności, przy spółce z o.o. ogromną wagę przykłada się do przejrzystego prowadzenia firmy – wszelkie czynności dokonywane w jej ramach muszą być odpowiednio ewidencjonowane. Przy spółce z o.o. istnieje również obowiązek prowadzenia pełnej księgowości. Największą zaletą tej formy jest natomiast ograniczona odpowiedzialność. Wspólnicy będą odpowiadali za zobowiązania spółki tylko do wysokości wniesionego wkładu.
Korzyści płynące z założenia spółki z o.o.
W Polsce panuje powszechne przekonanie, że spółka z o.o. przeznaczona jest dla gigantycznych podmiotów gospodarczych, uzyskujących miliardy złotych obrotu rocznie, a mniejszym przedsiębiorstwom kompletnie się nie opłaca, z uwagi na możliwe, podwójne opodatkowanie. Nic bardziej mylnego! Ta forma działalności może się opłacić nawet małym firmom, uzyskującym dochód rzędu 2.000 zł miesięcznie. Rzecz polega na odpowiedniej organizacji i dobrym rozłożeniu kosztów. Zakładając spółkę z o.o. możemy liczyć na ogromne korzyści. Przede wszystkim zaoszczędzimy na składce ZUS, która stanowi największą zmorę polskich przedsiębiorców. Nasza prywatna zdolność kredytowa nie zostanie obciążona, a przede wszystkim nasz osobisty majątek jest zabezpieczony przed nietrafionymi transakcjami i nieuczciwymi kontrahentami, ponieważ za zobowiązania spółki odpowiadamy tylko do wysokości wniesionego wkładu. W tym kontekście warto również wskazać, że absolutnym mitem jest to, iż prowadzenie spółki z o.o. generuje ogromne koszty prowadzenia księgowości.
To tylko kilka obowiązków więcej i dobry księgowy poradzi sobie z tym problemem, nie “zdzierając” z nas majątku. Finalnie warto wspomnieć o “nieśmiertelności” spółki z o.o. Jednoosobowa działalność gospodarcza jest nierozerwalnie związana z osobą właściciela, dlatego w momencie jego śmierci, przedsiębiorstwo “umiera” razem z nim. W konsekwencji spadkobiercy pozostają z szeregiem problemów do rozwiązania. Tymczasem śmierć wspólnika sp. z o.o. w żaden sposób nie wpływa na bieżące funkcjonowanie przedsiębiorstwa, a udziały wchodzą w skład masy spadkowej i podlegają dziedziczeniu. Obecnie trwają prace nad ustawą o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem, która ma ułatwić dziedziczenie jednoosobowych firm. Na razie jednak ustawa z licznymi poprawkami wróciła do Sejmu.
Czas na przekształcenie
Jednoosobowa działalność gospodarcza jest wciąż najbardziej popularną formą prowadzenia firmy. Im większa liczba pracowników, kontrahentów oraz zysk, tym jednak większe ryzyko po stronie właściciela. W Polsce mamy tysiące przedsiębiorstw, które zatrudniają setki osób, osiągają miliony złotych zysku… i wciąż są jednoosobowymi działalnościami gospodarczymi. Czy to rozsądne? Niekoniecznie.